Hướng dẫn kỹ năng lái xe số tự động (AT) toàn tập

Xe số tự động là gì?

Việc hiểu rõ xe số tự động là gì? sẽ giúp bạn có cái nhìn khách quan nhất trước khi bước vào tham khảo cách lái xe số tự động.

Xe số tự động hiểu đơn giản nhất là xe có số được điều chỉnh hoàn toàn tự động. Theo đó, người lái xe không cần điều chỉnh tăng giảm số bằng tay mà hệ thống xe sẽ tự động tăng giảm số để phù hợp với tài xế cũng như tốc độ chạy xe tương ứng.

Chính vì vậy mà xe số tự động giúp người lái vận hành xe thuận tiện, dễ lái và không tốn quá nhiều sức, nhất là khi di chuyển trong các cung đường nội đô. Những ưu điểm này đã giúp xe số tự động trở nên phổ biến và được ưa chuộng hơn hơn hẳn xe số sàn.  

"Cần số" trên xe điện VF8

Nắm bắt xu thế người tiêu dùng, các "ông lớn" trong ngành xe như Toyota, Honda hay Ford, và hiện nay là ô tô điện Vinfast… đều tung ra loạt sản phẩm số tự động chất lượng, giá cả phải chăng, mang đến sự lựa chọn đa dạng, phong phú cho khách hàng Việt.

Chi tiết cách lái xe số tự động an toàn

Đối với các tài mới, khâu tìm hiểu cách lái xe số tự động trước khi cầm vô-lăng là rất cần thiết, nhằm tránh những rủi ro không đáng có. Theo kinh nghiệm từ các bác tài "già", khi cầm lái ô tô số tự động, bạn cần lưu ý đến những bước dưới đây:

1. Trước khi bắt đầu

Trước khi sử dụng bất kỳ loại xe hơi nào, người lái xe cần nắm được các quy tắc cơ bản để bảo đảm an toàn khi thực hành lái xe. 

1.1. Tìm hiểu luật lái xe ở Việt Nam

Việc tìm hiểu luật lái xe ở Việt Nam là điều mà bất kỳ ai có ý định học lái xe cần nắm rõ. Trong đócó một số nguyên tắc cơ bản mà người lái xe số tự động cần biết như: dừng xe cho người đi bộ, tuân thủ biển báo giao thông, ở trong giới hạn tốc độ, xử lý tình huống khẩn cấp và thắt dây an toàn.
 

1.2. Nắm rõ các ký hiệu trên xe số tự động

Ký hiệu của xe số tự động rườm rà và khó nhớ hơn xe số sàn, do đó các bạn cần nắm rõ ý nghĩa các ký hiệu để việc điều khiển xe dễ dàng hơn. Cụ thể:

P (Park) - Đỗ xe - Sử dụng khi bạn đỗ xe lâu tại một điểm

R (Reverse) - Số lùi - Sử dụng để chạy lùi, lùi đỗ xe 

N (Neutral) - Số mo, ngắt truyền động hộp số - Sử dụng khi cần kéo xe cứu hộ 

D (Drive) - Số tiến - Sử dụng để xe di chuyển về phía trước.

Tuỳ thuộc vào từng dòng xe, chúng ta sẽ có thêm các ký hiệu khác được đề cập cụ thể trong hướng dẫn học lái xe số tự động của từng dòng:

§ M (Manual): (+ -) Hoạt động giống số sàn, cho phép xe chuyển sang số 1, 2, 3, 4, 5 và ngược lại.

§ S (Sport): Số thể thao, hoạt động gần giống như chế độ M

§ D1 (Drive 1), D2 (Drive 2): Sử dụng khi đi tốc độ chậm, đường khó đi hoặc tăng tốc. Một trong những công dụng quan trọng của tính năng này là hãm số giúp đổ đèo an toàn.

§ OD (Overdrive): Số sử dụng để về số khi cần tăng tốc để vượt.

§ L (Low): Số thấp, sử dụng trong các trường hợp tải nặng, lên dốc, xuống dốc.

§ B (Brake): Số hãm, sử dụng để hãm tốc bằng động cơ khi xe xuống dốc, thường có trên hộp số tự động vô cấp.
 

2. Chuẩn bị lái xe

• Thực hiện điều chỉnh gương, ghế ngồi để giúp bạn cảm thấy an toàn và tập trung.
• Kiểm tra xe trước khi lái và xác định các chức năng điều khiển của xe
• Đảm bảo tất cả các cửa đều khoá chặt
• Thắt dây an toàn đúng quy định cho bạn, và những người trong xe
•  Chắc chắn xe đã sẵn sàng bằng các kiểm tra bảng điều khiển, không còn đèn báo sáng
•  Không nên để điện thoại khiến bạn mất tập trung khi lái xe, tốt nhất là để điện thoại ở chế độ im lặng, hoặc chuông nhỏ vừa đủ nghe.

3. Các bước khởi động và vận hành xe số tự động

Dưới đây là những bước cơ bản trong cách lái xe số tự động cho người mới bắt đầu:

Bước 1: Cắm chìa khoá vào ổ và khởi động xe

- Đặt chân lên phanh.

- Đạp hết chân phanh

- Thả phanh tay.

Khởi động trên VF8
Nhấn bàn đạp phanh (1).
Chọn Drive (D) hoặc Reverse (R) (2)
Nhấn Bàn đạp ga để bắt đầu lái xe (3)

Bước 2: Chuyển xe sang chế độ lái phù hợp

Hãy điều chỉnh xe sang chế độ di chuyển phù hợp mà bạn mong muốn. Có thể tham khảo lại phần ý nghĩa các ký hiệu cần nhớ khi trong hướng dẫn xe số tự động ở phần đầu bài viết này.

Chẳng hạn có thể chọn xe số tiến (D) hay lùi (R) tùy vào trạng thái mà bạn đang đỗ xe.

- Nếu bạn đang lái xe về phía trước, chuyển số sang số D.

- Nếu bạn đang muốn lùi xe hoặc lùi xe ra khỏi điểm đỗ thì chọn (R).

- Nếu bạn đang lùi xe, đầu tiên hãy kiểm tra gương chiếu hậu, đặt tay lên ghế hành khách và quay đầu sang phải để nhìn về phía sau.

Bước 3: Nhấc chân ra khỏi phanh và cảm nhận chiếc xe đang di chuyển

- Chân phải đạp phanh và dần dần hạ hết tay phanh, quan sát trước sau cẩn thận bằng gương chiếu hậu trước khi cho xe di chuyển.

- Bỏ chân ra khỏi phanh và từ từ nhấn chân ga để xe tăng tốc, cảm nhận xe di chuyển, tăng tới tốc độ mong muốn, phù hợp với luật giao thông.

Bước 4: Tăng tốc xe

- Bạn nên tăng tốc độ phù hợp trong đoạn đường của bạn. Nếu bạn đang đi trên đường thì phải chấp hành luật giao thông và một quy tắc nên nhớ là đi cùng vận tốc với các phương tiện khác. 

- Nếu các phương tiện  khác đi nhanh hơn nhiều so với giới hạn tốc độ thì bạn cũng nên tăng tốc một chút để không cảm thấy lạc lõng. 

- Lái xe quá chậm cũng nguy hiểm tương tự như việc lái xe quá nhanh.

- Tăng tốc độ bình tĩnh và đừng đẩy chân ga quá mạnh vì có thể gây nguy hiểm.

Bước 5: Dừng đỗ xe

- Sử dụng chân phải đạp chân phanh cho đến khi xe dừng hẳn, kéo phanh tay và chuyển cần số về P, sau đó tắt động cơ.

Những nguyên tắc cần nhớ trong cách lái xe số tự động
 

5 nguyên tắc dưới đây sẽ giúp việc lái xe số tự động trở nên an toàn hơn cho người chưa có nhiều kinh nghiệm lái xe.

1. Không điều chỉnh ghế, vô lăng, gương chiếu hậu khi đang di chuyển

Việc điều chỉnh ghế, vô lăng hay gương chiếu hậu khi đang di chuyển sẽ rất dễ khiến bạn bị phân tâm. Đây là lý do tại sao trước khi lên xe cần kiểm tra và điều chỉnh cẩn thận vị trí ghế, vô lăng và gương chiếu hậu. 

Trong quá trình di chuyển nếu thấy chưa thoải mái, muốn chỉnh lại thì nên dừng xe lại vào lề đường cho phép theo đúng luật giao thông để điều chỉnh.

2. Lái xe bằng một chân, tuyệt đối không dùng cả hai chân để thao tác

Điểm khác biệt của xe số tự động so với xe số sàn là chân côn đã được loại bỏ, tài xế không cần phải dùng chân bên trái để điều khiển xe. Điều này tuy giúp cho việc lái xe dễ dàng, thoải mái hơn nhưng cũng có thể trở thành nguyên do của tai nạn nếu tài xế bất cẩn.

Do đó, khi lái xe số tự động, tài xế chỉ cần dùng chân phải để kiểm soát cả chân ga và chân phanh là đủ, tránh đạp nhầm cả hai cùng lúc dễ gây tai nạn.

3. Không ga thì phanh

Tài xế cần học điều chỉnh chân phanh thật nhuần nhuyễn, bởi khi nhả chân ga, xe số tự động có xu hướng giữ tốc độ, thậm chí lên số cao và tăng tốc khi xe xuống dốc. Đây là nguyên tắc “vàng” tài xế luôn phải ghi nhớ trong hướng dẫn cách lái xe số tự động.

Khi đang di chuyển, nếu tốc độ đã ổn định, không cần tăng tốc, tài xế nên để chân phải hờ ở chân phanh luôn. Nếu không, khi cần hãm tốc bất ngờ, việc chuyển từ chân ga sang chân phanh sẽ bất tiện hơn. Chưa kể nhiều người tâm lý không vững đạp luôn chân ga thay vì chân phanh dễ gây tai nạn.

4. Không chuyển số về N khi xe đang lăn bánh

Thao tác chuyển số từ D về N khi xe đang lăn bánh sẽ dễ làm giảm tuổi thọ của hộp số và nguy hiểm cho tài xế khi khó kiểm soát tốc độ của xe.

Cụ thể, khi chuyển về số N lúc xe đang lăn bánh, đặc biệt là khi đổ dốc hay dừng đèn đỏ sẽ làm cho xe chạy trớn lên trước. Nhiều người cho rằng làm như vậy sẽ giúp xe tiết kiệm nhiên liệu, nhưng về lâu về dài sẽ không tốt cho các chi tiết, bộ phận bên trong hộp số.

Thậm chí, trong sách hướng dẫn lái xe ô tô số tự động của dòng xe Mazda 3 có ghi: “Không được chuyển sang chế độ N trong khi xe đang chạy. Bởi việc này là nguy hiểm khiến xe không thể phanh động cơ khi giảm tốc và có thể dẫn đến chấn thương".

5. Làm quen với xe thật kỹ trước khi sử dụng

Không chỉ riêng xe số tự động mà với bất kỳ dòng ô tô nào, bạn cũng cần phải nằm lòng thật kỹ điều này. Mặc dù xe số tự động được thiết kế giúp người lái xe thuận tiện, thoải mái hơn. nhưng nếu không làm quen kỹ với xe thì chính sự thuận tiện này lại là nguyên nhân gây chấn thương, tai nạn không mong muốn.

Trên đây là hướng dẫn cách lái xe số tự động cho người mới bắt đầu. Để đảm bảo rằng việc lái xe có thể an toàn và mượt mà thì người lái cần tự tin, hãy nắm chắc lý thuyết lái xe và tốt hơn hết là nên học lái xe cùng tài xế đã có nhiều kinh nghiệm.